Winterblues op kantoor

Soms is sprake van dusdanig ernstig disfunctioneren bij somberheid dat er geen twijfel bestaat over deze vraag en een bezoek aan de huisarts onvermijdelijk is om na te gaan of er een depressie gaande is. Echter twee- tot viermaal vaker is sprake van een milder klachtenpatroon die zich uit als de zogenoemde winterblues en vaak niet als zodanig herkend wordt.¹ De winterblues klinkt als een gezellige afspeellijst, maar is een milde vorm van winterdepressie die vaker voorkomt bij mensen die verder van de evenaar vandaan wonen.² Vrouwen zijn viermaal vaker aangedaan en het ontstaat meestal tussen het 18^e en 30^e levensjaar.² 

De winterblues kent een terugkerend patroon van minimaal 2 achtereenvolgende winterseizoensgebonden symptomen gedurende minimaal 4 weken.¹ Kenmerkend is dat er een verminderde stemming is, maar dat geen depressie kan worden vastgesteld.¹ De symptomen variëren verder van een toegenomen slaapbehoefte, een verminderde algehele energie, een toegenomen behoefte aan het nuttigen van koolhydraatrijke voeding, een bijbehorende gewichtstoename tot een verminderde interesse in deelname aan sociale activiteiten.¹ De pathofysiologische achtergrond lijkt een samenspel te zijn van verschillende mechanismen waarbij onder andere de stemming, de eetlust en het slaapwaakritme wordt verstoord.^2,3

Het doel van deze blog is het onder de aandacht brengen van deze veelvoorkomende ogenschijnlijke milde aandoening met toch potentieel vervelende consequenties voor het functioneren op onder andere het werk.¹ Maak het daarom bespreekbaar op de werkvloer. Hieronder volgen een aantal belangrijke aanbevelingen, maar schroom niet om een bezoek aan de huisarts te brengen bij aanhoudende of uitgebreidere problemen.

Blootstelling aan daglicht onder werktijd vergroten

Bij Adaptics streven we naar een dagelijkse gezamenlijke wandeling van een half uur na de lunch. Dit beleid vergroot niet alleen de blootstelling aan daglicht, maar stimuleert ook de lichaamsbeweging die van belang is in het kader van de winterblues. Als de werkzaamheden het toelaten zouden ook overlegmomenten tijdens een wandeling gepland kunnen worden. Verder wordt aanbevolen om de toegang tot de buitenlucht zoals de entree of een balkon gemakkelijk te maken zodat werknemers eerder geneigd zijn om naar buiten te gaan.⁴

Blootstelling aan licht binnen de kantoormuren

Hoewel de blootstelling aan daglicht binnen de muren van het kantoor logischerwijs minder effectief is, kan er rekening gehouden worden met het type beglazing, het gebruik van zonweringen en de positionering van bureaus.⁴ Maak zoveel mogelijk gebruik van weinig reflectieve beglazing en zonweringen die niet permanent gesloten zijn. Verder is het van belang om bureaus zoveel mogelijk nabij ramen te plaatsen.

Kom in beweging

Het advies om in beweging te blijven klinkt clichématig, maar bij het pathofysiologische mechanisme van de winterblues zijn hormonen betrokken die ervoor zorgen dat bij toename van lichamelijke activiteit de stemming verbetert.^2,3 Beweeg daarom dagelijks minimaal een half uur en beweeg driemaal per week een half uur intensief. Dit draagt naast een verbeterde stemming ook bij aan de slaapkwaliteit hetgeen verstoord kan zijn bij de winterblues. Benader collega’s in het kantoorpand persoonlijk door naar hen toe te lopen in plaats van te bellen of mailen. Adaptics streeft ernaar om zoveel mogelijk in beweging te blijven. Niet alleen de lunchwandeling draagt hieraan bij, maar ook de verstrekte stappenteller stimuleert werknemers om gedurende de dag in beweging te blijven. Verder zijn er bij Adaptics regelmatig atletische challenges onder de werknemers.

Aandacht voor voeding, slaap en stressmanagement

Verandering van specifieke hormonen die van invloed zijn op het verzadigingsgevoel en het hongergevoel leiden bij winterblues tot verhoogde eetlust van met name koolhydraten. Het is van belang hiervan bewust te zijn en aandacht te hebben voor de voeding, eventueel met hulp van deskundigen. Aandacht voor een gezond eetpatroon op het werk kan worden versterkt door gezamenlijke eetmomenten te creëren. Adaptics zorgt ervoor dat er dagelijks vers fruit klaarligt voor de werknemers hetgeen bewustwording van gezonde voeding stimuleert. Ten aanzien van verbetering van de slaapkwaliteit zou een slaaptraining kunnen bijdragen met als doel om de energiehuishouding en het functioneren overdag te verbeteren. Denk verder ook eens aan het organiseren van een themabijeenkomst over stressmanagement. Soms is een individuele aanpak van stressmanagement of leefstijlverbetering meer passend.

Onderhoud sociale activiteiten

Zelfs als het veel moeite kost om tot activiteit te komen en er geen behoefte is aan sociale interactie, is het belangrijk om te investeren in sociale activiteiten. Op het werk kan dit gestimuleerd worden door vrijdagmiddagborrels of uitjes.

Bronnen:

1. Meesters et al. BMC Psychiatry (2016) 16:27
2. Melrose S. Depress Res Treat. 2015; 2015: 178564
3. Boubekri et al. Journal of Clinical Sleep Medicine, Vol. 10, No. 6, 2014
4. Aries MBC et al. Lighting Res. Technol. 2013; 0: 1-22