Plan gratis adviescall link
Menu link link

Vitaal leiderschap: worden problemen wel door anderen veroorzaakt?

Ieder mens is geneigd de oorzaak van problemen buiten zichzelf te zoeken. In deze blog zoomt trainer Rob van Drunen in op een overtuiging die veel leiders (en mensen in het algemeen) belemmert om effectief en vitaal te zijn als leider.

Hoe vaak klagen we niet over het weer, beleid van het hoger management, collega’s die niet doen wat je hebt afgesproken, je partner die geen tijd voor je heeft, voetbaluitslagen en ga zo maar door. We besteden graag en vaak aandacht aan zaken waar we geen invloed op hebben, die buiten onze cirkel van invloed liggen. Dit levert ons niets op. Waarom doen we het dan toch?

 

Onbewust reactief reageren

Omdat we vaak onbewust reactief reageren op de wereld om ons heen. Volgens onderzoek geldt dit voor maar liefst 95% van ons gedrag. Dat doen we dus heel primair. We zien of horen iets (dat noemen we de stimulus) en reageren onmiddellijk (respons). Tussen de stimulus en respons nemen we weinig tijd om te kiezen hoe we reageren. En dat is een valkuil. Want onze onbewuste reactie is vaak weinig constructief.

Toch kunnen we onszelf leren om de tijd tussen stimulus en respons te verlengen. Die tijd kunnen we gebruiken om te kiezen hoe we willen reageren. Je kiest het meest effectieve gedrag om je doel te behalen. Met andere woorden: we maken een afweging over de beste respons op een stimulus.

'Je stelt vragen aan de ander en geeft duidelijk aan wat je nodig hebt.'

Een voorbeeld: je collega maakt voor de derde keer dezelfde fout. Jij wordt hierop aangesproken. Van binnen kook je van woede. Je onbewuste reactie is boos reageren. Neem je even de tijd om na te denken over je emotie, dan stel je jezelf vragen als: waarom maakt mij dit zo boos? Hoe kan het dat dit weer gebeurt? En wat is het meest constructief om te doen? In plaats van boos te worden, ga je in gesprek met je collega. Je stelt vragen om te onderzoeken hoe het komt en je geeft duidelijk aan wat je nodig hebt.

 

Persoonlijk leiderschap

Als we dit kunnen, dan nemen we leiding over onszelf en ons leven. We geven onszelf de kans om eerlijk naar onszelf te kijken. We kunnen ons bijvoorbeeld afvragen: Wat gebeurt er nu feitelijk? Waarom kies ik voor dit gedrag? Wat zegt dit over mezelf? En waarom is dit belangrijk voor mij? En hoe wil ik omgaan met deze situatie of dit besluit? Welk doel dien ik hiermee? Als we in staat zijn om deze vragen op dat moment te overdenken, voordat we handelen of reageren, dan nemen we regie over ons eigen handelen. Deze vaardigheid noemen wij gappen. Het is de basis van persoonlijk leiderschap.

Wanneer we in staat zijn om de tijd tussen stimulus en respons te verlengen, dan zullen we merken dat we vaker constructief reageren op situaties. Dan bereiken we onze doelen sneller en in goede samenwerking met collega’s.

 

Onszelf trainen

Maar hoe doen we dit? Kunnen we onszelf hierin trainen? Het antwoord is ja! Het gappen kun je zien als een aandachtsspier, die steeds sterker wordt als je de spier vaker gebruikt. Daarnaast kunnen we de condities creëren, waardoor we minder primair reageren. Denk bijvoorbeeld aan op tijd gaan slapen. En ’s ochtends consequent tien minuten mediteren, voordat we beginnen aan de dag. We kunnen gedurende de dag bewust ons werk af en toe wegleggen. Pak dan niet meteen de mobiele telefoon, maar ga een rondje lopen buiten. Of haal een kop koffie en kijk even uit het raam. Of staar in de trein gerust eens tien minuten naar buiten en laat je gedachten gaan.

'Een getrainde aandachtsspier zorgt voor vitaliteit.'

Een getrainde aandachtsspier zorgt er niet alleen voor dat we effectiever omgaan met gedrag van anderen. Het helpt ons ook bij het vergroten van onze vitaliteit. Als we namelijk onze impulsen die leiden tot onbewust gedrag (zoals overwerk, een snelle snack eten en tv kijken) verruilen voor bewust gedrag, dan voelen we ons vitaler. Dan gaan we meer bewegen, gezonde maaltijden eten en in gesprek met onze partner of collega.

top